Bug Nedir? Bug Ne Demek?

Bilgisayarınızda basit bir şekilde çalışıyor gibi görünen programlar ve yazılımlar, aslında oldukça karmaşık bir altyapıya sahip olabilir. Temelinde kodlamanın yer aldığı yazılımlar düşünüldüğünde, bu karmaşıklığı anlamak zor değildir. Aynı zamanda, sizin için çalışıyor gibi görünen fakat aslında tam anlamıyla çalışmayan programlar da karmaşıklık içerir.Kullandığınız bir program ya da oynadığınız bir oyun küçük donma veya takılma sorunları yaratıyorsa, yazılımda bir hata, yani “bug” vardır. Bu durumu görmezden gelmek, bilgisayar kullanıcılarının sık yaptığı hatalardan biridir. Bir yazılımcı veya geliştirici değilseniz, bu durumu fark etmeyebilir ve “bug” teriminin ne anlama geldiğini bilmeyebilirsiniz. Peki, her bilgisayar kullanıcısının karşılaşabileceği bug nedir?

Bug Nedir? Bug Ne Demektir?

Bir yazılımın veya bilgisayar programının kod sisteminde ortaya çıkan, sistemin sağlıklı ve verimli çalışmasını engelleyen, programın donmasına, aksamasına ve beklenmedik şekilde davranmasına sebep olan tüm arıza, hata ve sorunlara genel olarak “bug” adı verilir. Arızalı ve hatalı sistemler için ise “buggy” terimi kullanılır.

Problemler sadece programın kaynak kodunda ortaya çıkmaz. Problemin sebebi tasarım kodları veya yazılımın çalıştığı işletim sistemindeki hatalar da olabilir. Yazılımcının veya derleyicinin hatalı kod üretmesi de bu sorunların temel nedenlerindendir. Arızalar, küçük etkiler yaratabileceği gibi, programın ve bilgisayarın çökmesine neden olabilecek büyük hatalar da olabilir.

Bug

Bir yazılım veya bilgisayar programında kod sisteminde ortaya çıkan, sistemin çalışmasını engelleyen hata veya arızadır.

“Bug” kelimesi, “böcek” anlamına gelir, fakat yazılım dilinde başarısız kodları ifade etmek için kullanılır. Bu terimin kullanımıyla ilgili iki sebep vardır. İlki, gerçek bir böceğin bir bilgisayarın içine girerek onu çökertmesi olayıdır. İkincisi, Edison’un bir mektubunda teknik bir arızayı bu şekilde tanımlamış olmasıdır.

Bug Report Nedir?

Bug report, bir yazılımda meydana gelen arıza ve hataları gösteren, bildiren, belgeleyen ve düzeltmek için gereken bilgileri saklayan bir hata raporudur. Eğer sistemde bir hata raporlama yazılımı varsa, oluşan hatalar kullanıcıya raporlanır ve raporu görüntüleme, arşivleme, yönetme gibi işlevler sunar.

Bug Report

Bir yazılımda meydana gelen hataları gösteren, bildiren ve düzeltmek için gereken bilgileri içeren rapordur.

Bug Nasıl Bulunur?

Bir kod sistemi içerisindeki hatayı bulmak, zaman zaman o kodları yazmaktan daha zor olabilir. Bu hatalar, kod düzenini bozabilir ve hatayı veya çözümü bulmak zorlaşabilir. Hatayı bulma yöntemi, hatanın ve kodların türüne göre değişkenlik gösterebilir. Bilinmeyen tüm hataları ifade eden bug’ı bulmak için, ilgili kod sistemi hakkında ciddi bilgi sahibi olmak gerekir. Ayrıca, bug izleyici araçlar da hataları otomatik olarak bulabilir ve kod bilen geliştiriciler tarafından kullanılır.

Bug Bulma

İlgili kod sistemi hakkında bilgi sahibi olarak veya bug izleyici araçlar kullanarak hataları tespit edebilirsiniz.

Debug Nedir?

Debug, hataların henüz kodlama aşamasında, ilgili kodların tek tek taranması sonucunda ortaya çıkarılıp düzeltilmesi işlemidir. “Hata ayıklama” olarak da tanımlanan bu işlem, yazılımcılar tarafından yapılır fakat elbette yazılımcılar, kodları tek tek taramaz.

Hataları bulma ya da daha doğru ifade etmek gerekirse hataları ayıklama işini, kod yazma sürecinde kullanılan IDE (Integrated Development Environment) isimli programlar yapar. Bu programlarda “Debug Mode (Hata Ayıklama Modu)” bulunur ve yazılımcıya hataları bulma, giderme, uygulama işleyişini anlama, kod adımlarını takip etme gibi imkânlar sunar.

Debug ve Bug Fix

Debug, hataların kodlama aşamasında bulunup düzeltilmesidir. Bug fix, tespit edilen hataların düzeltilmesidir.

Bug Fix Ne Demek? Bug Nasıl Düzeltilir?

Bug fix, yazılımdaki bir hatanın çözüldüğünü ifade etmek için kullanılan kavramdır. Bir programda hata bulunduğu zaman, hataya sebep kodlar tespit edilir ve bu kodlar, hatasız olanlar ile değiştirilerek bug düzeltilir. Böyle bir durumda, kullanıcıya bir güncelleme gönderilir. Güncelleme dosyalarının çoğunun açıklamasında “bug fixes ya da fixed” tanımlaması da bulunur. Yani genel olarak güncelleme gerektiren en önemli sebeplerden biri budur.

Bugları Düzeltmek Neden Önemlidir?

Bugları düzeltmek, ilgili programın doğru ve verimli bir şekilde çalışmaya devam etmesini sağlamak adına önemlidir. Örneğin bir oyunda hata varsa karakter doğru bir şekilde yönlendirilemez ya da bir hesaplama programındaki hata, yanlış sonuçlar almaya sebep olur. Ayrıca bilgisayarın çökmesi gibi bir durumla da karşılaşılabilir. Ama bu hataları düzeltmenin önemli olmasını sağlayan daha ciddi detaylar da vardır.

En önemli detay, güvenlik açıklarını önlemektir. Çünkü veri hırsızlıkları, genellikle bu hataların ortaya çıkardığı güvenlik açıklarından faydalanılarak yapılır. Örneğin bir site yazılımındaki hatadan dolayı üyelerin kişisel verileri çalınabilir. Hatalı sitenin bir e-ticaret sitesi olduğu düşünüldüğünde ise kredi kartı bilgilerinin bile çalınma riski doğar. Bu sebeple pek çok büyük firma, hata tespit edip kendilerine bildiren kullanıcılara ödül verir.

Bugdan Korunmak Mümkün Müdür?

Buglar neredeyse her yazılımda ortaya çıkar. Önemli olan geç kalmadan çözmektir. Kullanıcı çözülmesini bekler, yazılımcı ise çözmeye çalışır. Ama eğer bir e-ticaret sitesi sahibiyseniz, bu konuda sizin de ayrıca bir hassasiyet göstermeniz gerekir. Sitenizde ortaya çıkacak bir hata sizden kaynaklanmıyor olsa da sonuçları sizi ve müşterilerinizi olumsuz etkileyebilir. Bu hataların olumsuz etkilerinden korunmak için izleyebileceğiniz bazı yollar mevcuttur.

Korunma Yolları

Güvenilir hizmet sağlayıcılar kullanın, karmaşık şifreler oluşturun, güncellemeleri takip edin ve yüklediğiniz scriptleri kontrol edin.

• Domain ve hosting hizmetlerini profesyonel ve güvenilir bir hizmet sağlayıcıdan alın.
• Altyapısı güçlü olmayan ve sistemini güncel tutmayan firmaların hatalarının size yansıyabileceğini unutmayın.
• Domain ve hosting hesaplarınızı, iletişim ve pazarlama amacıyla kullanmadığınız bir e-posta adresi ile açın.
• E-posta adresiniz tahmin edilemez karmaşık bir kombinasyondan oluşmalıdır.
• Şifrenizi küçük/büyük harfler, özel semboller ve rakamlarla oluşturup güvenlik düzeyini yükseltin.
• Siteye yükleyeceğiniz scriptleri detaylı bir şekilde gözden geçirip sürekli güncel tutun.

Yazılım Geliştirme Sürecinin Hangi Aşamalarında Debug ve Bug Fix Yapılır?

Bir yazılımın kodları yazılırken, yazılımcı kendi gözlem yeteneği ile yüzeysel bir debug işlemini doğal olarak yapar. Yazım sürecindeki kontrol görevi, ikinci bir yazılımcıya da verilebilir. Bu sayede adım adım yazılan kodlar izlenebilir. Kodlamanın belirli bir bölümü ya da hepsi tamamlandığında, genel bir hata ayıklama işlemi yapılır.

Yazılım yayınlandıktan sonra ortaya çıkan hatalar da yine hata ayıklama işlemi gerektirir. Ardından bulunan hataları çözümleri için bug fix yapılır. Bu iki işlem, yazılım sorunsuz bir şekilde çalışana kadar birbirini takip eden bir döngü içerisine girer. Yani yazılım geliştirme sürecinin hemen her aşamasında ve yazılımının güncel olarak piyasada kaldığı süreçte debug ve bug fix, kaçınılmaz işlemlerdir.

IdeaSoft Yazılımlarının Bug-Free yani Hatasız Olması İçin Neler Yapıyor?

IdeaSoft olarak geliştirdiğimiz yazılımları, bug-free yani hatasız bir seviyeye çıkarmadan hizmete sunmamız söz konusu değildir. Ekibimizde bulunan eğitimli ve tecrübeli yazılımcılarımız, ihtiyaç duyulan yazılımlar için gerekli kodları yazıyor. Ardından bu kodlar, ikinci bir yazılımcı tarafından kontrol ediliyor. Düzenleme ve geliştirme gerekliyse yapılıyor ve sonraki aşamada işin başına yazılım test mühendislerimiz geçiyor.

Yazılım test mühendislerimiz, yazılımları defalarca kontrol ediyor ve en küçük sorunun bile çözülmesini sağlıyor. Tamamen hatasız hâle getirilen yazılımlar, en az 3 farklı adımı tamamlayarak kullanıcılara sunuluyor. Hata payı minimumda olan bu yazılımlarda meydana gelebilecek olası hatalar ise güncellemeler ile hızlıca çözülüyor.